در گفت وگو با پروفسور شیمی مطرح شد؛
از علاقه دوران دانش آموزی تا چالش های علمی و صنعتی
راستابلاگ: اصفهان پروفسور علی اصغر انصافی، استاد برجسته شیمی، از مسیر علمی، چالش های پژوهشی و پتانسیل های ایران در رقابتهای جهانی می گوید.
پروفسور علی اصغر انصافی در سال ۱۹۹۱ میلادی(۱۳۷۰ شمسی) مدرک دکترای خودرا در رشته شیمی تجزیه از دانشگاه یراز دریافت کرد. بعد از آن، به عنوان عضو هیات علمی به گروه شیمی دانشگاه صنعتی اصفهان پیوست و در سال ۲۰۰۱ میلادی ۱۳۸۰ شمسی) به رتبه استاد تمامی رسید. وی در دانشگاه واترلو کانادا(۱۹۹۹-۲۰۰۰) و دانشگاه آرکانزاس آمریکا(۲۰۰۷-۲۰۰۸) به عنوان استاد مدعو فعالیت داشته است. پروفسور انصافی حالا ریاست مرکز تحقیقات برتر در حوزه حسگرها و شیمی سبز مربوط به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران را بر عهده دارد و به عنوان استاد گروه شیمی دانشگاه صنعتی اصفهان خدمت می کند.
زمینه های پژوهشی وی شامل توسعه حسگرها و بیوحسگرهای شیمیایی و الکتروشیمیایی، میکروحسگرها و نانوحسگرها با تمرکز ویژه بر تعاملات DNA و آنتی ژن، توسعه مواد جدید برای منابع انرژی مانند پیل های سوختی و ذخیره سازی انرژی با بهره گیری از نانومواد و معرفی سنسورهای ولتامتری و آمپرومتری اصلاح شده مبتنی بر نانوذرات برای ساخت بیوحسگرها و سنسورهای دارویی است.
انصافی تا حالا بالاتر از ۵۸۰ مقاله در مجلات معتبر بین المللی منتشر نموده و بالاتر از ۱۵۰ ارائه در کنفرانس های ملی و بین المللی داشته است.
وی نویسنده همکار در تألیف بالاتر از هشت کتاب همچون انتشارات دانشگاهی پرس و اسپرینگر بوده و به عنوان سردبیر و عضو هیات تحریریه در ۱۵ مجله علمی بین المللی فعالیت می کند. بر طبق فاکتورهای علمی، وی در زمره یک درصد دانشمندان برتر در عرصه شیمی قرار دارد.
برای آشنایی بیشتر به گفت و گو با این شخصیت علمی پرداختیم که در ادامه حاصل آنرا می خوانید:
چه عاملی موجب شد به شیمی علاقمند شوید؟
در دوران دانش آموزی، امکانات امروزی برای جستجوی رشته های مختلف وجود نداشت، اما داشتن یک دبیر خوب نقش بسیار مؤثری در علاقمند شدن به یک درس دارد. من دبیر شیمی بسیار خوبی داشتم که همین مساله موجب شد به این رشته علاقمند شوم و در انتخاب رشته ام نیز تأثیر گذاشت.
چند سال است که در این زمینه فعالیت می کنید؟
از زمانی که دانشجوی مقطع لیسانس بودم، یعنی از سال ۱۳۶۲، در این زمینه فعالیت داشته ام. هم اکنون، بالاتر از ۳۴ سال است که در حوزه شیمی مشغول بکار و مطالعه هستم.
چگونه به درجه پروفسوری رسیدید؟
زمانی که فردی با مدرک دکترا وارد دانشگاه می شود و به عنوان عضو هیات علمی فعالیت خودرا شروع می کند، ابتدا در مرتبه استادیاری قرار می گیرد. در صورتیکه کارهای علمی و صنعتی مناسبی داشته باشد و مقالات خودرا در مجلات معتبر منتشر کند، می تواند بعد از حدود ۱۰ سال به مرتبه دانشیاری ارتقا یابد. این روند بار دیگر، اما با سخت گیری بیشتر، طی می شود تا فرد به مرتبه استادی برسد. در این راه، کمیته ای به نام هیات ممیزه که با حکم وزیر علوم تشکیل می شود، صلاحیت علمی فرد را برای ارتقا به درجه پروفسوری بررسی و تأیید می کند.
آیا این قابلیت را در شاگردان خود می بینید؟
بله، خیلی از دانشجویان من بعد از فارغ التحصیلی در مقطع دکترا، در دانشگاه های مختلف ایران و جهان به عنوان استاد فعالیت می نمایند و توانسته اند به این درجه علمی دست یابند.
ایران در کدام شاخه های شیمی پتانسیل رقابت جهانی دارد؟
ایران از گذشته های دور در شاخه های مختلف شیمی توانایی بالایی داشته است. قبل از انقلاب، دانشگاه شیراز یکی از مطرح ترین مراکز علمی در این زمینه بود. بعد از انقلاب نیز با وجود چالش ها، خیلی از فارغ التحصیلان ایرانی توانسته اند در دانشگاه ها و شرکت های بین المللی مطرح دنیا مشغول بکار شوند. بطور کلی، تحصیل کردگان رشته شیمی در ایران از نظر علمی و مهارتی در سطح جهانی قابل رقابت هستند.
دانشگاه صنعتی اصفهان چه برنامه ای برای ارتباط صنعت و دانشگاه در رشته شیمی دارد؟
همکاری بین صنعت و دانشگاه همیشه مورد توجه بوده است، اما در عرصه صنعت، کارشناسان تمایل کمتری به تغییر دارند و اغلب از ورود دانشگاه به صنعت به علت ایجاد چالش های جدید استقبال نمی کنند. درحالی که این همکاری می تواند سبب رشد علمی و اقتصادی کشور شود. متاسفانه در خیلی از صنایع داخلی، اولویت با خرید تجهیزات خارجی است، حتی زمانی که نمونه های داخلی با کیفیت در دسترس باشد. این مساله یکی از موانع اصلی همکاری دانشگاه و صنعت شمرده می شود.
در مسیر تحقیقاتی چه مشکلاتی داشته اید و بزرگ ترین مشکل دانشجویان و محققان چیست؟
یکی از مشکلات اساسی، کاهش شدید بودجه های تحقیقاتی است. در ۱۳۸۶، گرنت تحقیقاتی من ۲۵ هزار دلار در سال بود، اما هم اکنون این رقم به کمتر از هزار دلار رسیده است. دانشگاه ها با کمبود تجهیزات و ابزارهای مدرن روبه رو هستند و حتی چاپ مقالات علمی نیز با مشکلات مالی روبه رو شده است. از طرف دیگر، معیارهای استخدام اعضاء هیات علمی در بعضی موارد چندان دقیق نیست و این مسئله سبب شده که دانشگاه ها با افت علمی روبه رو شوند. در نتیجه، خیلی از دانشجویان نخبه ترجیح می دهند برای ادامه تحصیل یا کار به خارج از کشور مهاجرت کنند.
راهکار شما برای برون رفت از مشکلات چیست؟
یکی از راه حل ها، ایجاد تغییر در رفتارها و سیاستهای حمایتی است. در گذشته، قرار بود قانونی تصویب شود که برمبنای آن، صنایع داخلی موظف به استفاده از تجهیزات ساخت داخل باشند، اما این مساله اجرائی نشد. متاسفانه هم اکنون، خیلی از شرکت های دولتی بجای پشتیبانی از دانشمندان و پژوهشگران داخلی، تجهیزات خارجی را به هر قیمتی خریداری می کنند.
نکته پایانی شما چیست؟
متأسفانه انگیزه ادامه تحصیل و کار علمی در کشور کم شده است. خیلی از دانشجویان مستعد، آینده ای برای خود متصور نیستند و به فکر مهاجرت هستند. برای موفقیت در ایران، باید به سوی کارآفرینی و تولید محصولات دانش بنیان حرکت کرد. سفارش من به دانشجویان این است که شرکت هایی تأسیس کنند که نیازهای مردم را برطرف کند، نه این که وابسته به شرکت های دولتی باشند. در این صورت، موفقیت آنها تضمین شده خواهد بود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب