توسط پژوهشگران دانشگاه اصفهان ارائه شد
طرحی برای اشتغالزایی و جلوگیری از مهاجرت روستائیان
راستابلاگ: طرح اسناد برنامه توسعه اقتصادی و اشتغال زایی روستایی استان چهارمحال و بختیاری كه توسط دكتر داریوش رحیمی، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان ارائه شد، بعنوان نخستین طرح جامع خاتمه یافته كشور در حوزه اسناد توسعه اقتصادی و اشتغال زایی روستایی اعلام گردید.
به گزارش راستابلاگ به نقل از ایسنا، دكتر رحیمی، مجری طرح اسناد برنامه توسعه اقتصادی و اشتغال زایی روستایی استان چهارمحال و بختیاری اظهار نمود: این طرح در قالب قوانین اجرایی جزء ۱ بند الف ماده ۲۷ قانون برنامه ششم كشور و برمبنای قرارداد طرح پژوهشی دانشگاه صفهان با سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان چهارمحال و بختیاری طی یك دوره ۱۸ ماه (اردیبهشت ۱۳۹۷ تا آبان ماه ۱۳۹۸) انجام شد.
حاشیه نشینی و بالا بودن نسبت بیكاری دو مشكل اساسی در كشور است كه باید به آن توجه ویژه شود. برمبنای آمارهای ارائه شده در كشور بین ۱۱ تا ۱۹ میلیون نفر در حاشیه شهرها زندگی می كنند.
بررسی های مختلف خاستگاه این ساكنان را اغلب مهاجرین روستاها و شهرهای كوچك نشان میدهد. مشكلات مختلف اقتصادی، اجتماعی این ساكنان متصدیان امر را بر آن داشت تا نسبت به حل آن چاره جویی پایداری كنند.
براین اساس در مواد گوناگون قانون برنامه ششم كشور بعنوان تكالیف اجرایی دولت تعیین و مصوب شد. در همین راستا فعال كردن اقتصاد روستا با تاكید بر پایدارسازی و افزایش درآمد، ایجاد اشتغال، تثبیت جمعیت روستایی كشور و مهاجرت معكوس بعنوان سیاست های راهبردی تعریف شده اند. جهت دستیابی به این راهبردها جزو ۱ بند الف ماده ۲۷ قانون برنامه ششم دولت موظف به تهیه اسناد توسعه اقتصادی و اشتغال زایی روستایی در استان های كشور به تعداد ۲۵۰۰۰ روستا طی برنامه ششم شد (هرسال ۵۰۰۰ روستا) سهم استان چهارمحال و بختیاری از این روستا ۳۶۴ روستا تعیین و در همین چارچوب قرارداد پژوهشی طرح سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان چهارمحال و بختیاری با معاونت پژوهشی و فن آوری دانشگاه اصفهان منعقد شد.
همین طور طرح در چارچوب كل روستاهای (برنامه ۵ ساله) تنظیم شد كه تیم تحقیقاتی دانشگاه این طرح را در یك دوره زمانی یك ونیم ساله بعنوان نخستین استان كشور با موفقیت به انجام رساند.
مجری طرح در ادامه اظهار داشت: طی دوره زمانی ۹۷-۱۳۹۲ استان چهارمحال و بختیاری رتبه اول تا دوم بیكاری كشور را به خود اختصاص داده و بیشتر از ۵۵ درصد روستاهای هدف طرح طی دوره زمانی (۹۵-۱۳۹۰) دارای رشد منفی جمعیت بوده اند. این در حالیست كه این استان با ۳۶ درصد جمعیت ساكن در مناطق روستایی نسبت به متوسط جمعیت روستایی كشور (۲۷ درصد) رقم بالای را به خود مختص كرده است. روستاها به صورت عرفی حدود ۸۰ درصد منابع طبیعی مثل خاك، جنگل و آب كشور را در تملك خود دارند. علاوه بر آن روستاها نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی كشور را دارند بر همین مبنا تخلیه روستاها و كاهش جمعیت فعال آنها در توسعه پایدار كشور نقش مهمی دارد.
در قالب برنامه ششم توسعه اقتصادی كشور كاهش نرخ بیكاری، افزایش اشتغال، تثبیت جمعیت روستایی و مهاجرت معكوس در روستاهای استان بعنوان اهداف و پایداری سازی، متنوع كردن و افزایش درآمد روستائیان، افزایش بهره وری، تنوع بخشی به فعالیت های اقتصادی بعنوان راهبردهای اسناد موردتوجه قرار گرفت.
مطالعات اسناد توسعه اقتصادی و اشتغال زایی روستایی چهارمحال و بختیاری در سه بخش روش شناسی، مبانی نظری و سیمای استان، اسناد توسعه اقتصادی در مقیاس دهستان (۴۰ دهستان) و تهیه اسناد توسعه اقتصادی و اشتغال زایی به تفكیك روستاها (۳۷۵ روستا) تهیه شد. این مطالعات در ارتباط با اسناد بالادستی سند چشم انداز، نظریه پایه توسعه استان، مطالعات آمایش استان و اقتصاد مقاومتی ارائه شده اند.
در این اسناد ایجاد زنجیره های تولید و خوشه های كسب وكار با رویكرد افزایش بهره وری بخش های اقتصادی، اشتغال زایی و در بهبود و بازیابی فعالیت های اقتصادی موجود، مقاوم سازی فعالیت های بخش كشاورزی در مقابل با بحران های محیطی مانند خشكسالی، سرمازدگی، سیل، بهبود شرایط كسب وكار فارغ التحصیلان دانشگاهی بیكاری بوسیله استارت آپ ها و فن بازارها، تغییرات الگوی كشت، توسعه گردشگری مدنظر بوده است.
در همین راستا زمینه های اشتغال زایی با تاكید برافزایش مهارت های فنی ساكنان روستا و حمایت های مالی از فعالیت های اقتصادی بعنوان اقدامات بنیانی جهت دستیابی به اهداف اسناد ارائه شده است.
طبق یافته های این اسناد متناسب با توانمندی های هر روستا و دهستان زمینه های فعالیت اقتصادی و اشتغال زایی در آن تعریف شد. توسعه صنایع تبدیلی، بسته بندی و فرآوری تولیدات، صنایع دستی، فن بازارها، احیای جنگل های مخروبه و پایدارسازی جنگل های موجود، توسعه آبخیزداری، تغییر الگوی كشت، توسعه باغات (دربخش های جنوبی استان)، گیاهان داروئی و معطر، تولیدات دامی، ماهیان سردابی و گردشگری، مشاغل خانگی، ایجاد قطب تولیدات ارگانیك فرآورده های دامی و كشاورزی از مهم ترین فعالیت های پیشنهادی و اجرایی این مطالعه به دستگاه های اجرایی و مردم بوده است.
وی اشاره كرد: همان گونه كه می دانید در قالب فرمان مقام معظم رهبری در زمینهٔ اقتصاد مقاومتی سازمان ها، ارگان ها و نهادهای مختلف مانند سازمان برنامه وبودجه، وزارت كار و رفاه اجتماعی، وزارت كشور، وزارت صمت، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا، بسیج سازندگی، كمیته امداد حضرت امام، بنیاد بركت و سمن های مختلف جهت اجرای اقتصاد مقاومتی وارد روستاها شدند. این امر هرچند بركات زیادی به همراه داشت اما در عمل در بعضی نواحی مطالعاتی استان گرفتار موازی كاری و اختلاط فعالیت ها شد. از یافته های طرح ایجاد هماهنگی بین دستگاه های مذكور و تقسیم كار برمبنای نواحی جغرافیایی در آینده است.
نتایج اولیه: برمبنای ارزیابی های صورت گرفته و هدایت منابع مالی و زنجیره های تولید، كه در سال ۹۷ برمبنای نتایج ۱۴۰ روستای فاز اول تحویل شد، مشخص شد كه این طرح در زمینهٔ هدایت منابع مالی بهبود شرایط فضای كسب وكار و ایجاد اشتغال موفق بوده است. همین طور سه تا چهار درصد بیكاری در روستاها برمبنای نظرات دستگاه اجرایی، كاهش یافته است.
همین طور این طرح در دو فاز به شرح زیر اجرا شد: فاز اول: ۱۴۶ روستا كه در آبان ۹۷ به تصویب شورای برنامه ریزی استان رسید و فاز دوم: ۲۲۹ روستا در شهریورماه ۱۳۹۸ نهایی و به تصویب شورای برنامه ریزی استان رسیده است.
این طرح بعنوان نخستین طرح خاتمه یافته كشور با حضور معاون توسعه روستایی عشایری و مناطق محروم كشور معاونین وزارت كشور مسئولان استانی رونمایی گردید و طرح در حضور بیشتر از ۴۵۰ نفر ارائه و ضمن برگزاری كارگاه های آموزش به بهره برداران و ذی نفعان (دهیاران) ارائه و بررسی گردید.
در این طرح دكتر یوسف قنبری و حمید برقی از گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دكتر حجت الله صادقی، دكترسادات هاشمی نسب، حمید نظری، فرزاد كرمی، علی افشاری و سیدعلی هاشمی بعنوان همكار فعالیت داشته اند.
طبق اعلام روابط عمومی وزارت علوم، این طرح كه توسط عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان ارائه شد، نخستین طرح خاتمه یافته كشور در این حوزه می باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب