میزگرد اقتصاد دانش بنیان در راستابلاگ قزوین، بخش پایانی
برای رفع موانع اقتصاد دانش بنیان چه كنیم؟
قزوین میزگردی با عنوان «اقتصاد دانش بنیان» با حضور بعضی از مسئولین و کارشناسان در خبرگزاری ایسنا قزوین برگزار شد تا این مورد بیشتر مورد بررسی قرار بگیرد.
میزگرد ایسنا درباب «اقتصاد دانش بنیان» با حضور علیرضا کشاورز قاسمی از فعالان بخش خصوصی، مصطفی مافی، رئیس پارک علم و فناوری قزوین و علی رحمانی، معاون هماهنگی برنامه ریزی و بودجه سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قزوین اجرا شد. در این میزگرد که امین خاکباز، معاون پژوهشی جهاددانشگاهی قزوین بعنوان مجری کارشناس در آن حضور داشت در ابتدا مولفه های اقتصاد دانش بنیان و حرکت به این سمت مورد بررسی قرار گرفت و سپس به موانع اقتصاد دانش بنیان پرداخته شد.
قوانین احتیاج به بازبینی دارند
در ادامه بحث درمورد راهکارهای رفع موانع اقتصاد دانش بنیان؛ مافی تاکید می کند: قوانین احتیاج به بازبینی دارند و باید زنجیرهایی را که جلوی حرکت شرکت های دانش بنیان را می گیرند باز نماییم تا بتوانند به حرکت خود ادامه دهند. اما در کشور برنامه خاصی وجود ندارد.
وی توضیح می دهد: شرکت های دانش بنیان نباید صادرات داشته باشند بلکه باید تحت یک برند تولید داشته باشند و بدین ترتیب صادرات هم انجام خواهد شد؛ یک شرکت دانش بنیان باید فناوری را ساخته و به واحدهای تولیدی واگذار کند. نمونه داروی آیورمکتین این گونه بود، هیچ دارویی داخل پارک علم و فناوری تولید نشد تنها با فناوری نمونه اولیه این دارو تولید و به شرکت داروسازی داده شد و شرکت داروسازی در نقش کشنده برای این شرکت دانش بنیان عمل کرد.
رئیس پارک علم و فناوری استان قزوین در ادامه بیان می کند: اگر واحدی فناور خودش شرکت تأسیس کند دوام نخواهد آورد چون فشارهای اقتصادی شرکت ها را به سمت رانت خواهد کشاند و از مسیر اصلی منحرف خواهدنمود.
خاکباز هم در این خصوص می گوید: پیشران ها همان شرکت هایی هستند که باید در پارک پذیرش شوند، شرکت هایی باید بیایند تا به بقیه شرکت ها کمک کنند؛ تیم تحقیق و توسعه شرکت هایی که در نقش کشنده هستند باید در پارک علم و فناوری مستقر شوند و نگاهشان کشف ایده های جدید باشد. نقش خدمات تخصصی بسیار مهم می باشد و ای کاش نیمی از بودجه به این سمت سوق داده می شد.
کشاورز اشاره می کند: صاحبان ایده ارزش کار خویش را خیلی فراتر از میزان واقعی دیده و بنا بر این با مانع برخورد می کنند؛ خیلی از صاحبان ایده متوجه زمان تولید نیستند بدین سبب اگر به حداقل ها راضی باشند باز هم برنده هستند.
خاکباز تصریح می کند: پارک بیشتر از این که هزینه کند تا فناوری صورت گیرد بهتر است هزینه کند تا متقاضیان به این فهم برسند که چگونه حرکت کنند و ارزش ها را بشناسند.
کشاورز فعال بخش خصوصی بیان می کند: بهتر است کشنده هایی مانند ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) در جلسات پذیرش پارک علم و فناوری حضور داشته باشند و ایده هایی پذیرش شوند که اسپانسر داشته باشند.
مافی خاطرنشان می کند: سخن آقای کشاورز صحیح است اما وقتی جلو می رویم تیم هایی که پذیرش نمی شوند به وزارت علوم شکایت و اعتراض می کنند و وزارت علوم می گوید اگر این تیم ها پذیرش شود و پس از یکسال شکست بخورد مگر چه اتفاقی می افتد؟! گاهی مسئولین رده بالا این ایده را دارند که وزارت علوم، پارک علم و فناوری را به وجود آورده است و ۸۰ درصد خدمات باید به دانشجویان و ۲۰ درصد به غیر عرضه شود.
رئیس پارک علم و فناوری استان قزوین تاکید می کند: برای رونق اقتصاد دانش بنیان تجربه باید در داخل دانشگاه تفاق بیفتد و شرکت های دارای جایگاه طبقه بندی شده و با فراهم شدن شرایط افراد دارای ایده و اسپانسر در پارک علم و فناوری پذیرش شوند، این امر شدنی است و دانشجویان و افراد دارای ایده می توانند در کانون های شکوفایی خلاقیت تجربه کسب کنند.
دانشجویان بیکار، چگونه بدهکار می شوند؟
وی اضافه می کند: هم اکنون دانشجویان بیکار را وارد پارک می نماییم که تجربه ندارند و به دانشجوی بیکار و بدهکار تبدیل می شوند. راهکار من است که این ایده ها را محدود نکنیم و ۵۰ درصد ظرفیت را به تیم های دارای اسپانسر و ۵۰ درصد را به افراد دارای ایده و حرفه ای اما بدون اسپانسر اختصاص دهیم و تیم های دارای ایده بدون تجربه را هم به سمت دانشگاه ها سوق دهیم تا تجربه کسب کنند.
مافی توضیح می دهد: هم اکنون در پارک فضایی وجود ندارد و ۳۰ نفر در صف ورود به فضا هستند، یک چاره این است که یک ساختمان دیگر بنا کرده و آنان را مستقر نماییم اما می دانم شرکت هایی که در پارک مستقر هستند حدود ۴۰ درصد کارایی لازم را ندارند، چطور می توانیم آنان را قانع نماییم وقت خویش را هدر ندهند، کسی که وارد پارک می شود باید ۲۴ ساعته تلاش کند نه این که کلید بگیرد و در هفته سه روز کار کند.
خاکباز در این خصوص اظهار می کند: به نظر من بهتر است پارک ها تمام حمایت خویش را به سمت مراکز رشد خصوصی و تخصصی ببرند و ارزیابی شرکت ها را به آن مراکز بسپارند.
مافی می گوید: هم اکنون خیلی از شرکت ها رشد کردند و در مرحله جذب سرمایه گذار باقی ماندند. هم اکنون با بنیاد برکت همین کار را انجام می دهیم، از روز اول بنیاد شرکت ها را پذیرش کند و ما بدانیم این شرکت ها سرمایه گذار دارند؛ شرکت تولیدکننده داروی آیورمکتین به بنیاد برکت وصل شد و به سمت جلو حرکت کرد.
خاکباز بیان می کند: یکی از مباحث اقتصاد ما است و شکل گرفتن اقتصاد دانش بنیان در این سیستم اقتصادی دشوار است؛ مشکل بعدی عدم جذابیت تولید و فرهنگ کسب وکار است و صاحبان ایده با فضای کسب وکار آشنا نیستند. فراموش نکنیم که فرهنگ ما روی اقتصاد ما اثر می گذارد. یکی از اشکالات اساسی و چالش های جدی استانداردها و استانداردسازی است، به این صورت که ما در گفتمان ها اتحاد نداریم و گفتمان هایمان استاندارد ندارد.
وی خاطرنشان می کند: شرکت ها تا TRL۶ حمایت می شوند و این در حالیست که یک ایده در TRL۹ به فناوری تبدیل می شود و این مانند آن است که اتوبان قزوین به تهران تا کرج تولید شده است و از آنجا به بعد مسیر ادامه ندارد.
معاون پژوهشی جهاددانشگاهی اشاره می کند: مشکل بعدی تجاری سازی و انتشار محصول در اقتصاد است و یکی از چالش ها نهادسازی است؛ نهادسازی ها به سمت تولید ایده و محصول می رود ولی به سمت تجاری سازی نمی رود. دخالت و تصدی گری دولت در بخش اقتصاد، معضلات جدی را به وجود آورده است؛ مشکل بعدی هم ارزش افزوده زمین است و تعارض منافع هم از دیگر مشکلات است.
وی تصریح می کند: متأسفانه در رقابت و در کارهای اقتصادی احتیاج به نوآوری حس نمی گردد و تولیدکنندگان با خود می گویند هرچه که تولید می کنند را می فروشند.
کشاورز قاسمی در ادامه بیان می کند: فکر می کنم در فرایند و بازار محصولات داخلی مشکلی نداشته باشیم مشکل اساسی ما در صادرات است و مطمئنا محصولات مازاد داریم، در صادرات حلقه های فرهنگی و اقتصادی و ساختاری بسیار ضعیف هستند. حاکمیت باید ساختارهای صادراتی را تقویت کند و این امر در ظرفیت های مازاد تولید به سبب ایجاد اشتغال و ارزآوری موثر خواهد بود.
ضرورت وجود بخش تحقیق و توسعه در واحدهای تولیدی
وی درباب تحول در تکنولوژی شرکت های امروزی می گوید: در سال آینده عمر شرکت ها بیشتر از ۵ سال نخواهد بود مگر این که واحد تحقیق و توسعه بسیار قوی و فعال داشته باشند و اغلب شرکت های فاقد واحد تحقیق و توسعه عمری نخواهند داشت. مثلاً سامسونگ ۴۰۰ میلیارد دلار در سال فروش دارد، این شرکت در مقابل رقبای به وجود آمده در بازار گرفتار مشکل شده است.
مافی هم در ادامه متذکر می شود: دقیقاً این طور است و با عرضه محصولات باکیفیت و متنوع، محصول قبلی جایگاه خویش را از دست خواهد داد و موبایل نمونه ای از این محصولات است.
وی اضافه می کند: تا به اقتصاد دنیا متصل نشویم نمی توانیم موانع را رفع نماییم. اگر شرکتی در ایران بخواهد در رده سامسونگ به وجود آید به وجود نخواهد آمد مگر این که روابط بین المللی داشته باشد.
خاکباز دراین خصوص یادآور می شود: در ایران دولت از شروع تأسیس شرکت ها مالیات دریافت می کند و این در حالیست که در دیگر کشورهای دنیا دولت ها صبر می کنند تا شرکت ها بزرگ و قدرتمند شوند و سپس مالیات دریافت کنند.
نادیده گرفتن نقش علوم انسانی در اقتصاد دانش بنیان
وی ادامه می دهد: نکته خیلی مهم این است که اقتصاد دانش بنیان تنها یک محصول فناورانه نیست و تمام موارد همچون مدیریت و فروش، ارزش گذاری و حقوقی باید مبتنی بر دانش باشد. ما به شدت در حوزه علوم انسانی گرفتار چالش و در علوم فنی- مهندسی قوی هستیم باید به رشته های علوم انسانی بها داده شود و امیدواریم شرکت های مراکز رشد، پیشران هایی باشند که چند شرکت را حمایت کنند.
کشاورز هم در ادامه می گوید: در دیگر کشورهای دنیا باهوش ترین افراد وارد علوم انسانی و اجتماعی می شوند و این استدلال را دارند که این افراد در شرکت های تولیدی هزاران مهندس را راهبری خواهند کرد.
رحمانی بیان می کند: متأسفانه استعدادها به سمت علوم فنی و مهندسی جذب می شوند و این در حالیست که علوم اجتماعی و انسانی مغفول مانده اند بنابراین باید در ارزش گذاری ها تجدیدنظر نماییم و طوری برنامه ریزی نماییم که دانش آموزان از ابتدا هدف داشته باشد.
وی اضافه می کند: ما در جایی ایستادیم که مکان پرتاب و شروع رشد است و امیدواریم همه بخش ها کمک کنند تا این اتفاق رقم بخورد. در صنایع پیشرفته وقتی دستاوردها را می بینیم غبطه می خوریم که چرا دانشگاه و صنعت با هم ارتباط مستمر و مؤثر ندارند اما امیدواریم این مشکل هم رفع گردد. باید از تجربیات هم استفاده نمائیم و این سرمایه های بزرگ را فراموش نکنیم.
منبع: راستابلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب