نهمین كنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت،
كالبدشكافی چالش های بخش كشاورزی از دید یك استاد دانشگاه
به گزارش راستابلاگ استاد دانشگاه تهران چالش ها و موانع پیش روی صنعت كشاورزی كشورمان را از ابعاد مختلف مورد واكاوی قرار داد.
به گزارش راستابلاگ به نقل از ایسنا، دکتر علی اکبر مهرابی در سومین روز نهمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت که به صورت برخط برگزار شد، درباره الزامات شکوفایی کشاورزی ایران سخنرانی کرد.
وی با تشریح چالش های بخش کشاورزی کشورمان به بررسی ابعاد موانع، مشکلات و مسائلی در این صنعت پرداخت که باعث کندی رشد و شکوفایی این صنعت شده است.
استاد دانشگاه هران اضافه کرد: بخش کشاورزی کشورمان با مشکلاتی چون فقدان تناسب در ترکیب عوامل تولید بخصوص اندازه زمین با ساختار خانوادگی نظام تولید، مسئله ای از جنبه فیزیکیِ زمین، مانند پراکندگی قطعات زیر کشت، موانعی از جنبه نوع نگاه کارگزاران و نگاه از بیرون به درون به جای نگاه از درون به بیرون، نبود یا نقص در بعضی نهادهای مهم تأثیرگذار مانند تشکل های صنفی تولیدکنندگان، اتاق کشاورزی مستقل، پراکندگی در مدیریت کلان عوامل تولید بخصوص آب و زمین روبه روست.
مهرابی با طرح خصوصیت های اساسی و مسائل، مشکلات و موانع فراروی کشاورزی ایران به عرضه راه حل هایی برای برون رفت از این چالش ها پرداخت و اضافه کرد: هنگامی که به بررسی سیر تحولی و تکاملی کشاورزی در کشورمان می پردازیم، به خصوصیت هایی دست پیدا می نماییم که می توان گفت در گذر زمان جزیی از تمدن و کشاورزی کهن ایران بوده و تا به امروز محکم و استوار ایستاده است. بعضی از این خصوصیت های دیرپا را از دیدگاه تولید کشاورزی، مالکیت زمین و ساختار اجتماعی شامل کشت و کار انفرادی و خانوادگی در کشاورزی، کشاورزی خرده پا به شکل در اختیار داشتن زمین و مداومت حاکمیت نظام سهم بری از نظر اجتماعی و اقتصادی، بر شرایط و نظام تولید در گذشته است.
استاد دانشگاه تهران افزود: از نظر اجتماعی یکی از خصوصیت های اساسی کشاورزی ایران، از گذشته دور تا به امروز این است که از یک ساختار اجتماعی خانوادگی برخوردار بوده است. امروزه هم اکثریت تولیدکنندگان به صورت خانوادگی به اشکال گوناگون به امور کشاورزی می پردازند، حتی گروهی هم که انفرادی کشاورزی می کنند، از نیروی خانواده در کارها مدد می جویند. باید اظهار داشت که استخوان بندی ساختارهای اجتماعی و اقتصاد کشاورزی ایران خانوادگی است، از نظر اشتغال هم بالاترین اشتغال را در تولید کشاورزی ساختار خانوادگی دارد؛ ازاین رو هرگونه تدبیر و سیاستی که در بخش کشاورزی اتخاذ می شود، ضرورتاً باید به ساختار توجه داشته باشد.
وی افزود: دیگر خصوصیت کشاورزی امروز، پراکنده بودن زمین های زیر کشت در روستاهای ایران است. این پدیده به جهت ساختارهای گوناگون زمین کشاورزی و عوامل اجتماعی به این وضعیت در آمده است. از دیدگاه نظری خاک از صورت طبیعی درآمده و در فضای کشت و کار و فرایند تولید جای گرفته است. در این فضا و در این فرایند زمین در زمره عوامل تولید در آمده که در مهار تدبیر کشاورز است. در فرایند تولید است که ساختار فیزیکی و چگونگی استقرار پراکنده خاک و زمین در بستر تولید اهمیت اساسی پیدا می کند.
مهرابی اضافه کرد: آمار موجود در زمینه پراکندگی زمین های زیر کشت و تعداد قطعات زمین مبین آن است که قطعات پراکنده زمین های زیرکشت و به تبع آن خردی واحدهای تولید کشاورزی، یک حقیقت غیرقابل انکار است.
استاد دانشگاه تهران چاره برون رفت از وضعیت جاری در بخش کشاورزی را در اعمال دو تغییر ضروری و مهم نهادی دانست و اضافه کرد: از راه دو چاره مدیریت آب کشاورزی و تشکیل اتاق کشاورزی می توان بر بخشی از چالش های این بخش فائق آمد. در تولید که مبنای پایه و اساس هر دستگاه و نظام تولیدی است، لزوم دارد که عوامل تولید در یک مدیریت متمرکز و واحد قرار بگیرند. در نظام کشاورزی و در تولید کشاورزی اگر بخشی از عوامل تولید در اختیار نهاد دیگری غیر مدیریت کشاورزی باشد، نظام تولید با مشکل مواجه می شود. از این روی باید مدیریت منابع آب کشاورزی تحت مدیریت وزارت جهادکشاورزی در آمده و از وزارت نیرو به وزارت جهادکشاورزی انتقال یابد، نه اینکه به تولیدکنندگان وزارت جهادکشاورزی بگوید «کشاورز» و وزارت نیرو بگوید «آب بران» این هر دو یکی است.
مهرابی، استقلال اتاق کشاورزی از اتاق بازرگانی، صنعت و معدن را خواهان شد و اضافه کرد: کشاورزان همانند صنف های دیگر باید در ساختار نهادهای مرتبط خود دارای اتاق کشاورزی مستقل از اتاق بازرگانی باشند تا بتوانند هم در سیاست گذاری ها مشارکت کنند و هم از منافع صنفی خود دفاع کند. این نهاد باید منتخب کشاورزان باشد، البته ترکیب اتاق کشاورزی برای تدوین سیاست های راهبردی و کاربردی و موردی بهتر است متشکل از منتخب کشاورزان، نماینده وزارت جهادکشاورزی و یک مؤسسه بانکی مانند بانک کشاورزی به منظور تأمین منابع مالی اجرای سیاست ها و طرح ها باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب