۸۶ سال قبل در چُنین روزی؛
لایحه تاسیس اونیورسیته تصویب گردید
به گزارش راستابلاگ ۸۶ سال قبل در چنین روزی لایحه تاسیس دانشگاه تهران در مجلس شورای ملی تصویب گردید و بدین سان گامی اساسی برای عملی ساختن پیشنهاد ˮعلی اصغر حكمتˮ در خصوص راه اندازی «اونیورسیته» برداشته شد.
به گزارش راستابلاگ به نقل از ایسنا، با به کار بردن لفظ دانشگاه حیانا نخستین تصویری که در ذهن ایرانی ها نقش می بندد، سَردر معروف دانشگاه تهران است که در خیابان انقلاب اسلامی قرار دارد. برای تاسیس این دانشگاه که نقش مهمی در تاریخ معاصر ایران دارد و صحنه ی وقوع رخدادهای مهم بسیاری بوده است، راه زیادی طی شده است.
بر اساس آن چه در وبسایت تاریخ ایرانی انتشار یافته است، ماجرای تاسیس دانشگاه تهران از آن جا شروع می شود که دکتر اسماعیل خان سنگ، نماینده ساری در ششمین مجلس شورای ملی سال ۱۳۰۵ در نامه ای به سید محمد تدیّن، وزیر وقت معارف، خواهان اقدام دولت برای راه اندازی "اونیورسیته" در ایران شد؛ موضوعی که خود تدیّن هم به آن نظر داشت و جایی درباره ی آن اظهار داشته بود: «یک روزی این مملکت از علم کاملاً مستفید خواهد شد که ما دارای اونیورسیته و دارالعلوم باشیم و الا با این تحصیلات ابتدایی و متوسطه آن استفاده که ممالک دیگر از علوم عالیه می کنند ما هم اگر بخواهیم منحصر نماییم به همین قسمت، آن استفاده را نخواهیم کرد.»
بر اساس آن چه دانشگاه تهران اعلام نموده است، سال های بعد، دکتر محمود حسابی هم پیشنهاد راه اندازی مرکزی جامع برای همه یا اغلب دانش ها را با وزیر وقت فرهنگ مطرح می کند. البته برخی در ایران به اشتباه پروفسور حسابی را موسس دانشگاه تهران می دانند چیزی که ضیا موحد، شاگرد وی آنرا کذب محض می خواند. وی در مصاحبه با سایت تاریخ ایرانی می گوید: تاریخ دانشگاه تهران کاملاً روشن است. دکتر حسابی اصلاً آن موقع کاره ای نبوده که بخواهد دانشگاه تهران را تاسیس کند. تاریخ دانشگاه تهران که معلوم است.
در نهایت پیشنهاد ساخت دانشگاه تهران با رضا شاه مطرح می شود. علی اصغر حکمت در خاطرات خود می گوید: در یکی از شب های فرخنده اواخر بهمن ۱۳۱۲ جلسة هیئت وزرا در حضور شاه در عمارتی که حالا مقر کاخ ملکه پهلوی است تشکیل شده بود. سخن از آبادی تهران و عظمت ابنیه و عمارات و قصور زیبای جدید در بین آمد. مرحوم فروغی (ذکاءالملک) رئیس الوزرا در این باب به شاهنشاه تبریک گفت. دیگر وزیران هم هر یک به تحسین و تمجید زبان گشوده بودند. نوبت به بنده نگارنده رسید که به سمت کفیل وزارت معارف در آن میان حاضر بودم. گویا خداوند متعال به قلب من الهام کرد که عرض کردم در آبادی و عظمت پایتخت البته شکی نیست ولی نقصی که دارد این است که این شهر هنوز عمارت مخصوص “اونیورسیته“ (دانشگاه) ندارد و حیف است که این شهر نوین از همه بلاد بزرگ عالم از این حیث عقب باشد. شاه پس از اندک تأملی یک کلمه گفتند "بسیار خوب آنرا بسازید".
بر اساس آن چه در خاطرات حکمت آمده است، رضا شاه به وزیر مالیه دستور می دهد، ۲۵۰ هزار تومان برای ساخت دانشگاه تهران اختصاص دهند. حکمت در خاطرات خود می گوید: در فروردین سال ۱۳۱۳ پیشنهاد دو زمین جلالیه و بهجت آباد برای ساخت دانشگاه تهران عنوان شد. در نهایت رضا شاه در اینباره می گوید: "باغ جلالیه را انتخاب کنید. بهجت آباد شایسته نیست. عرصه آن کم و اراضی آن سیل گیر است. من همه این نواحی را با اسب گردش کرده و دیده ام." بعد از آن، علی اصغر حکمت با پرداخت ۱۰۰ هزار تومان به مالک آن که تاجری به نام حاج رحیم آقا اتحادیه تبریزی بود این باغ را خریداری می کند.
طرح تاسیس دانشگاه تهران، در اسفند ۱۳۱۲ به مجلس شورای ملی پیشنهاد شد و بعد از دو ماه بررسی و مطالعه، در کمیسیون معارف پارلمان، سرانجام قانون تأسیس دانشگاه تهران در هشتم خرداد ۱۳۱۳ به تصویب مجلس شورای ملی رسید و بدین سان تهران دارای "اونیورسیته" شد.
سرانجام مراسم افتتاح دانشگاه تهران، ۱۵ بهمن سال ۱۳۱۳، با شش شعبه: طب، فنی، علوم، علوم معقول و منقول، ادبیات و حقوق در تالار تشریح دانشکده طب (نخستین بنای دانشگاه تهران) برگزار گردید و این دانشگاه رسماً کار خویش را شروع کرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب